Hoe wordt Gin gemaakt?

Geschiedenis van Gin

Voor het ontstaan van gin moeten we terug naar de eerste eeuw na Christus. Arabische alchemisten experimenteerden namelijk al met het distilleren van jeneverbessen op zoek naar de formule voor levenselixirs. Aangezien niemand uit die tijd nog in leven is, moeten we concluderen dat die zoektocht mislukte, maar er bleek toch een genezende kracht in te zitten. De benedictijner monniken, die in Europa leefden, brouwden middeltjes op basis van jeneverbessen als medicijn tegen maag-, darm-, lever- of nieraandoeningen.

Pas rond de zeventiende eeuw begonnen Nederlandse herbergiers de methodes en recepten van de monniken te gebruiken om er genotsdrank mee te stoken. Voor hun basismengeling gebruikten ze moutwijn van graan en druiven. Dat leidde tot de uitvinding van de jenever: een stooksel van graan en jeneverbes gerijpt op eiken vaten. Soldaten bleken er dol op te zijn, want tijdens de 30-jarige oorlog stond er achter elke linie een vat klaar. Tegen de koude of om zichzelf moed in te drinken voor een offensief. De Engelse soldaten begonnen het goedje daarom ‘Dutch courage’ te noemen. Tot zover de geschiedenis van gin.

Oorsprong van het woord gin

Drinkgraag als Engelsen ook toen al waren, waren ze zeer benieuwd naar wat zij hoorden uitspreken als “ginnever”. Wanneer je onder vuur ligt zijn dat net iets te veel lettergrepen, dus korten de Engelsen het af tot ‘gin’. Gretig namen ze het mee naar huis en toen koning Karel I er een slok van nam, gebood hij zijn lijfarts om een distillerie op te richten. Tegelijk mocht die distillerie de officiële kwaliteitsstandaarden van authentieke Engelse gin bepalen. Het verschil tussen gin en jenever is dat de gin simpelweg de Engelse afgeleide van jenever is, die zonder moutwijn gestookt wordt.

Het imago van gin veranderde

Dat veranderde pas in 1751 toen de toelating van Willem Van Oranje herroepen werd en gin alleen nog op gelicentieerde cafés verkrijgbaar was. De kwaliteit verbeterde daardoor sterk. In plaats van een marginaal dronkemansimago, kreeg gin door de decennia heen opnieuw een hogere sociale status. Dat zette de distilleries ertoe aan om hun productiemethodes en kwaliteitsstandaarden nogmaals op te voeren, o.a. door geen suiker meer te gebruiken. Er openden heuse ginpaleizen, waar fijnproevers het heldere geestesvocht genoten in verschillende combinaties.

Eind negentiende eeuw begonnen de gincocktails populair te worden. Gin tonic en de Martini (met vermout) zijn de bekendste. Mede daardoor overleefde de drank beide Wereldoorlogen en de drooglegging.

In de jaren ‘60 daalde de populariteit en kwam wodka op als de nieuwe hippe drank. Tot zo ergens 2010 de hipsterbeweging opnieuw gin begon te drinken en het oubollige imago van gin in ere herstelde. Opvallende, losse garnituren in het glas, zoals kruidnagel, citroenzeste, jeneverbessen of komkommer, brachten de gintonic letterlijk en figuurlijk volop in de aandacht als trendy, veelzijdig gezelschapsdrankje.

Hoe wordt gin gemaakt?

Zo is gin ontstaan, maar hoe wordt gin gemaakt? Of hoe kan je gin zelf maken? Het productieproces van gin begint met het eerste distillaat. Daarbij gaat een brei van gemalen en gefermenteerd (luchtdicht verpakt met gist) graan en water de destillatieketel in. Daar al kan de stoker een eerste keer creatief zijn. Kiest hij voor gerst, rogge, tarwe of nog een andere graansoort?  

Kolomdistillatie of ketel

Het principe van distilleren is dat de hoge temperatuur de alcohol in het gemalen granenmengsel laat verdampen. Tegen de bovenkant van de ketel of de kolom condenseert de alcoholdamp tot vloeistof, die langs een buisje wordt afgevoerd en opgevangen in een andere ketel. Die vloeistof is het eerste distillaat en dat bestaat uit zuivere alcohol van om en bij de 96%. Ambachtelijke stokers doen het op die manier, anderen kopen de zuivere alcohol apart aan, zodat zij hem op hun eigen wijze opnieuw kunnen distilleren. 

Hoe krijg je smaak bij Gin?

Je kan op 4 methoden smaak verkrijgen bij je gin:

• Infusie: de zuivere alcohol in een tank gieten en daaraan de gewenste smaakmakers (botanicals zoals die in vaktermen heten) toevoegen. Dat kunnen vruchten, schil, botanische kruiden…eender wat zijn. Daarin kan de stoker een tweede keer zijn creativiteit botvieren. Dat laat men tot slot heel lang trekken en klaar. 
• Maceratie: eerst moet de stoker de ingrediënten tot 60% verdunnen. Daarna voegt hij ze toe aan het distillaat en distilleert het opnieuw. 
• Percolatie: beste methode voor een gin op basis van zaden en pitten. Het distillaat druppelt door een dichte massa van het ingrediëntenmengsel, zodat het de aroma’s meeneemt. 
• Dampinfusie hier hangt er tijdens het stoken een mand met de ingrediënten in de ketel. De dampen gaan eerst doorheen de mand en condenseren dan pas tot distillaat.

Botanicals? What's in a name

Veel gebruikte botanicals zijn: jeneverbes, korianderzaad, kardemon, limoen, kaneel of  citroenzeste, maar ook in de ingrediënten van gin is de creativiteit van de stoker vrijwel grenzeloos. Een allesomvattend antwoord op de vraag hoe smaakt gin bestaat bijgevolg niet.

Filtering met gedemineraliseerd water

Tot slot voegt de stoker water doe om het alcoholpercentage te verlagen naar minstens 37,5% (in Amerika ligt het minimum op 40%). Hoe zuiverder het water, hij beter, vandaar dat de meeste professionele stokerijen gedemineraliseerd water gebruiken.

Hoe drink je gin?

Gin drink je best in combinatie met een andere drank. De modernste gincocktail is de gin tonic. Mixologen bevelen anderhalve tot twee keer meer tonic dan gin aan voor de perfecte balans, maar doorgaans mengen liefhebbers van de cocktail liever zelf. Afhankelijk van het type gin (later meer daarover), voegen ginthousiasten tegenwoordig allerlei matchende garnituur toe: losse jeneverbessen, kruidnagel, citroenzeste, komkommerschijfjes, korianderblaadjes…de creativiteit is een constante in de ultieme ginervaring.

Aan de oorsprong gin tonic ligt trouwens een geestige anekdote. Alweer zitten de Britse soldaten er voor iets tussen.

Martini Cocktail: Legende van de goudzoeker

Een iets oudere, maar nog steeds gekende gincocktail is de Martini. Je weet wel: hetgene James Bond altijd bestelt. In een Martini zit naast droge gin vermout en traditioneel een olijf. De origine van de Martini hangt af aan wie je het vraagt. 

Een eerste zou terug gaan naar een saloon in het stadje Martinez in San Francisco anno 1874. Daar kwam een goudzoeker langs die, in ruil voor een zak van dat edelmetaal vroeg om zijn fles te vullen met “iets speciaals”. De barman maakte daarop een een drankje met ⅔ gin, ⅓ vermout, enkele druppels sinaasappelsap, enkele bitters en serveerde het in een glas met een olijf. Hij noemde het voor het gemak een Martinez, naar de locatie en na meerdere glazen ervan sprak de goudzoeker het uit als Martini.

Een twee legende corrigeert de eerste in die zin dat de goudzoeker onderweg was naar Martinez en zijn bestelling plaatste in een hotel in San Francisco. In die versie zou het dus die barman zijn die de eerste Martini uitgeschonken heeft en hem noemde naar de bestemming van de klant. Er is nog een derde die aanspraak meent te maken op de primeur. In het Knickerbocker Hotel in New York stond ene Martini Di Arma Di Taggia achter de bar en toen niemand minder dan John Davidson Rockefeller (in die tijd de rijkste zakenman ter wereld) hem om “iets speciaals” vroeg, zette Martini hem zijn signatuurcocktail voor.

Verschillende soorten gin

Zoals al aangehaald, bestaan er verschillende soorten gin waaronder de verschillende smaken gin onder te verdelen zijn. 

• Compound gin: neutrale alcohol verdund met water waaraan men naar hartelust ingrediënten mag toevoegen. Zolang de smaak van jeneverbes prominent blijft en het percentage minstens 37,5 is. Bijgenaamd als bathtub gin, omdat die het dichtste aanleunt bij de gins die letterlijk in badkuipen gemaakt werden tijdens de drooglegging.
• Distilled gin: Deze soort gin worden nogmaals gedistilleerd of geïnfuseerd met bijvoorbeeld sinaasappel of limoen, of specerijen. Zo wordt onze Florale gin geïnfuseerd met rozenblaadjes en komkommer.
• London dry gin: puurste variant. Net als de distilled gin zitten alle ingrediënten al in de eerste distillatie, die via de kolommethode moet plaatsvinden. Nadien mag de stoker niks meer toevoegen. Dit gintype is de standaard in martini’s. Dit heeft ook niks met de stad London te maken.
• Plymouth dry: iets minder droog dan de London dry, omdat er minder jeverbessen en meer wortel in de botanicals zitten. 
• Old Tom Gin: een relatief zoete gin omdat er suiker of zoethout in de mix gaat. Dat deden ze, omdat de gin vroeger vaak mislukte en de zoete componenten moesten dat verdoezelen.
• Navy Strenght gin: heeft een sterk alcoholpercentage van minstens 57% en bevat krachtige, volle smaken. De stokers laten hun ingrediënten goed doorkomen en net daardoor verschillen deze type gins onderling enorm.
• Pink gin: nieuwere ginsoort die, what’s in a name, roze kleurt. Dat komt omdat er aardbeien, bessen, frambozen of andere rode fruitsoorten in de botanicals zitten.
• New Western dry gin: een tegenhanger voor de klassieke gin, omdat die de jeneverbes ver naar achter durft schuiven in de smaakbalans, zodat de andere botanicals harder doorkomen.

Wat is het verschil tussen gin en Wodka?

Gin en wodka worden beide gemaakt met neutrale alcohol. Wat is dan het verschil tussen wodka of gin stoken? Bij gin worden jeneverbessen en andere botanicals aan de drank toegevoegd. Als je die ingrediënten ook bij wodka zou toevoegen, kan je het resultaat ook gin noemen. Of het uiteindelijke brouwsel lekker zal smaken, is echter nog de vraag… Meer over hoe wordt wodka gemaakt kan je in onze andere blog lezen.